Нигматзянова Алсу Рафисовна,
Шагиева Гульсина Самигулловна
воспитатели
МБДОУ № 7 «Детский сад присмотра и оздоровления для детей с заболеваниями органов дыхания № 7» НМР РТ
г.Нижнекамск
Яшь үзенчәлекләре: |
5-6 яшь |
Тема: |
“Урманга сәяхәт” |
Эшчәнлек төре: |
Оештырылган белем бирү эшчәнлеге |
Эшчәнлеккә кертелгән белем бирү өлкәләре: |
Төп белеем бирү өлкәсе: танып белү. Интеграль белем бирү өлкәләре: Сөйләм телен үстерү, иҗтимагый–коммуникатив үсеш |
Максат: |
Туган якның төрлелеген күзалларга булышу, ярдәм итү. |
Бурычлар: |
Тәрбия бурычы: туган якка, табигатькә, тереклек ияләренә сак караш, мәхәббәт тәрбияләү. Үстерү бурычы: ориентлашуны, логик фикерләү сәләтен, хәтерне, бәйләнешле сөйләмне үстерү. Белем бирү бурычы: характерлы билгеләре буенча, хайваннарны сурәтли белү; җөмләләрдә сүзләрне яраштырырга һәм дөрес итеп төзергә өйрәтүне дәвам итү. |
Методик алымнар: |
сүзле уен, практик эш, сөенечле мизгел, сорау бирү, нәфис сүз, мактау, бәяләү. |
Технологияләр: |
Кейс технологияче |
Җиһазлау: |
Кечкенә җәнлекрәсемнәре,кечкенә җәнлек уенчыклары,кечкенә ризык төшерелгән карточкалар, кошлар сайравы тавышы, ноутбук, дүрт өлешкә бүленгән төрле урманнар сурәтләнгән карта. |
Алдан үткәрелгәнэш: |
Кыргый җәнлекләр һәм урманнар турында рәсемнәр карау. |
Эшчәнлекструктурасы: |
I. Кереш өлеш (2 мин.): II. Төп өлеш (15 мин.): 1.Балалар урманга бара. 2. Бирем “Урман төрләре ” 3. Бирем “ Табышмаклар” 4.Бирем “Сурәтләү буенча җавабын тап” 5. Бирем “ Җәнлекләрне аер ” 6.Бирем “ Карта ясау” III. Йомгаклау (3 мин.). |
Алга таба эш: |
Татарстан урманнарының картасын ясау |
Эшчәнлекнең барышы:
Этаплары |
Эчтәлеге |
Арадаш нәтиҗә |
Кереш өлеш |
Тәрбияче: Туган як ул- кешенең туган җире, туган җире, шәһәре, авылы. Балалар, без яшәгән шәһәр ничек дип атала? Балалар:Түбән Кама. Тәрбияче: Әйе, без Түбән Кама шәһәрендә яшибез, сез үзегезнең яшәгән шәһәрегезне яратасызмы? Балалар: Әйе, яратабыз. Тәрбияче: Без нинди республикада яшибез? Балалар: Без Татарстан Республикасында яшибез. Тәрбияче: Бик дөрес балалар, ә бүген без анда нинди җәнлекләр яшәве турында сөйләшеп үтәрбез. |
Балалар үз фикерләрен мөстәкыль рәвештә әйтәләр. |
Төп өлеш |
Тәрбияче: Безнең яшәгән җиребез бик матур. Аның тирә-ягында җиләкле, гөмбәле урманнар, тирән сулы елгалар, күлләр бар. Без яши торган өебез, без йөри торган балалар бакчасы, без уйный торган мәйданчыклар, безнең урам, ял итә торган парклар – болар барысыда туган як була инде. Иркен һәм матур да Безнең туган илебез. Урманга бай, суга бай Гөлбакчалы җиребез,- дип язган туган җир турында Әминә Бикчәнтәева. Һәр кешегә туган җире кадерле, якын, аны һәркем ярата. ( Ишек шакыйлар, хат кертәләр) Тәрбияче: Әйдәгез әле балалар, бу хатны укыйк, “Исәнмесез, балалар, миңа сезнең ярдәмегез кирәк иде, минем урманда яшәүче җәнлекләрне барлап картада билгеләргә кирәк, сезне урманга кунакка чакырам. “Урман кызы”. Балалар, урманга барабызмы? Балалар: Әйе, барабыз. Тәрбияче: Нәрсә белән барабыз? Балалар: Автобус белән барабыз? Тәрбияче: Балалар, автобуска утырыр өчен урманда үзеңне тоту кагыйдәләрен әйтеп үтик әле. Кем дөрес әйтә, шул утыра. Балалар: Агач ботакларын сындырырга, кош ояларына кагылырга, гөмбәләргә кагылырга ,урманда кычкырырга , учак ягарга , кырмыска ояларын туздырырга ярамый. Тәрбияче: Бик дөрес , балалар. Ә хәзер урманга кузгалабыз. Тәрбияче: Балалар, менә килеп тә җиттек, әйдәгез әле урман тавышын тыңлап алыйк. (Кошлар тавышы ишетелә, аны тыңлаганда Урман кызы килеп чыга) Урман кызы: Исәнмесез, балалар. Балалар: Исәнмесез. Урман кызы: Минем сезгә бер үтенечем бар.Татарстан урманнарының төрлелеген ачыклап, шунда җәнлекләрне урнаштырырга ярдәм итүегезне сорыйм, моның өчен сезгә биремнәр үтәргә кирәк, һәрбер дөрес җавап өчен картаның бер өлеше бирелер. Беренче бирем “ Урман төрләре” Урман кызы. Балалар, Татарстанда нинди урманнарбар икән,сез шуны беләсезме ? Балалар: Татарстанда катнаш , нарат, чыршы урманнары бар. Урман кызы: Катнаш урманнарда нинди агачлар үсә? Балалар: Нарат,каен, өрәңге, имән агачлары үсә. Урман кызы:Ә нарат урманнарында нинди агачлар үсә? Балалар: Нарат урманнарында нарат агачы гына үсә,ул бик караңгы урман. Урман кызы: Каенлык нәрсә икән ул ? Балалар: Анда каен агачлары гына үсә. Урман кызы: Сезгә дөрес җаваплар өчен картаның бер өлешен бирәм. Икенче бирем “ Табышмаклар” Урман кызы:Сорыдыр төсе, үткендер теше, Урманда йөри, куяннар эзли. Балалар: бүре. Урман кызы:Нечкә билле, көлтә койрыклы. Балалар: Төлке. Урман кызы:Килә бер батыр атлап, Аягын баса лап-лап, Урманда йөри, умартадан бал эзли. Балалар: Аю. Урман кызы: Җәен соры, кышын ак, Аңа шулай якшырак. Балалар: Куян. Урман кызы: Бернәрсә тегә белми, энәләр тагып йөри. Балалар: Керпе. Урман кызы: Кош түгел – оча, ябалактан курка, Чикләвекне ярата, сызгырса урманны яңгырата. Балалар: Тиен. Урман кызы: Дөрес җавап бирдегез, менә сезгә картаның икенче өлешен бирәм. Өченче бирем “Сурәтләү буенча җавабын тап ” (Берничә бала табышмакларда әйтелмәгән җәнлекләрне сурәтли, ә калган балалар нәрсә турында сөйләгәнен белергә тиеш була). Бала: Ул җәнлекнең башында куак үсә,ул бик көчле, урман хуҗасы. Балалар: Поши. Бала: Бу җәнлек көндез балкычта күмелеп ята, кич ашарга эзләргә чыга, ул имән чикләвеге ашарга ярата. Балалар: Кабан дуңгызы. Бала: Урманда яши, җирдән шуыша, аңа тиергә ярамый. Балалар: Елан. Урман кызы: Бик дөрес .Менә сезгә картаның өченче өлеше. Дүртенче бирем “Җәнлекләрне аер” Урман кызы: Балалар, җәнлекләр ике төргә бүленәләр: үлән белән тукланучылар һәм ерткычлар. Урман кызы:Хәзер һәрберегез бер җәнлек рәсемен алып, ике төркемгә бүленеп басырга кирәк. Уң якка –үлән белән тукланучылар, сул якка – ерткычлар басыгыз һәм җәнлегегез яраткан ризыкны табып алып, аның турында сөйләп үтегез. Мәсәлән: Бу керпе, ул гөмбә, җиләкләр белән туклана. Ул аларны урманда агач төпләрендә, аланлыкларда эзләп таба. Бала: Бу куян, ул яшь агач ботаклары, агач кайрылары, үләннәр белән туклана. Бала: Бу бүре, ул төрле җәнлекләр белән туклана. Бала: Бу төлке, ул тычканнар, куяннар, кошлар белән туклана. Урман кызы: Дөрес балалар, сезгә картаның дүртенче өлеше. Бишенче бирем “ Карта ясау” Урман кызы: Балалар, сезгә урман картасының өлешләрен дөрес итеп җыярга һәм анда яшәгән җәнлекләрне урнаштырырга кирәк. (Балалар картаның өлешләрен җыеп,кечкенә җәнлек рәсемнәрен урнаштыралар) Урман кызы: Балалар,ә сез аюны нишләп бу урманга куйдыгыз? Балалар: Чөнки аю катнаш урманда яши. Урман кызы: Ә куян? Балалар: Куян чыршылыкта, каенлыкта яши. Урман кызы: Дөрес балалар, менә җәнлекләребезне үз урманнарына урнаштырдык.Безнең Татарстанда бу урманнарны очратырга буламы? Балалар: Әйе була. Урман кызы:Миңа ярдәм итүегез өчен сезгә зур рәхмәт,балалар. Тәрбияче: Балалар, безгә кире балалар бакчасына кайтырга кирәк.Әйдәгез кире урыннарыгызга утырыгыз. Урман кызы: Сау булыгыз балалар. |
Балаларның тулы җөмләләр белән җавап бирүенә ирешү. Балалар мөстәкыйль уйлап җавап бирүләрен хуплау. Балалар мөстәкыйль уйлап җавап бирүләрен хуплау. Төгәл җаваплар алу Балалар мөстәкыйль уйлап җавап бирүләрен хуплау. Уйлап җавап бирүләрен, фикерләү сәләтен үстерү Уйлау сәләтен үстерү,бәйләнешле сөйләм формалаштыру. |
Йомгаклау өлеше |
Тәрбияче: Балалар сезгә бүгенге сәяхәт ошадымы? Балалар: Бик ошады. Тәрбияче: Минем сезгә бер өй эшем бар әле, өйдә әти –әниләрегез белән безнең Татарстан Республикасында тагын нинди җәнлекләр яши икәнне интернеттан яки башка чыганаклардан карап килергә. Икенче шөгыльдә алар турында сөйләшербез. |
Татарстанда яшәүче җәнлекләргә карата кызыксыну тудыру, эзләнү теләген формалаштыру. |